Sinh trưởng và phát triển của cây trồng phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Hạt giống, đất, nước, thời tiết và tất nhiên là phân bón. Sử dụng phân bón hiệu quả đòi hỏi phải có kiến thức và hiểu biết tốt về phân bón cây trồng. Biết được sự khác biệt giữa phân bón vô cơ và hữu cơ có thể giúp bạn dễ dàng đối phó với những điều bất ngờ, cải thiện năng suất và chất lượng cây trồng. Hãy cùng bài viết ttìm hiểu thêm và phân biệt phân hữu cơ và vô cơ nhé!
Table of Contents
Tìm hiểu thêm về phân bón hữu cơ và vô cơ
Phân bón vô cơ là gì?
Phân bón vô cơ hay còn gọi là phân hóa học hay phân tổng hợp. Đây là những muối khoáng thu được thông qua các quá trình vật lý và hóa học. Bằng cách sử dụng phân bón này, cây trồng sẽ hấp thụ nó nhanh hơn.
Phân bón vô cơ chủ yếu được chia thành hai loại: phân đơn và phân phức hợp. Sự khác biệt chính là hàm lượng dinh dưỡng của mỗi loại phân bón. Phân vô cơ thường được dùng để bón thúc vì cây hấp thụ hiệu quả và nhanh.
Phân hữu cơ là gì?
Phân bón hữu cơ là các hợp chất thu được từ các nguồn hữu cơ, rác thải sinh hoạt, phế liệu nhà bếp, động vật hoặc thực vật. Phân hữu cơ giúp cải thiện độ phì nhiêu, màu mỡ và tơi xốp của đất.
Phân biệt phân hữu cơ và vô cơ
Điểm tương đồng
- Cả hai đều chứa chất dinh dưỡng mà thực vật cần.
- Tăng năng suất và sản lượng cây trồng.
- Nó có thể được sử dụng làm phân bón gốc, bón thúc và phun trực tiếp lên lá.
- Tuy nhiên, nếu lạm dụng có thể ảnh hưởng đến cây trồng và môi trường xung quanh.
Về lâu dài, phân bón vô cơ có nhiều tác hại không chỉ đối với cây trồng mà còn ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. Giải pháp an toàn và hiệu quả nhất hiện nay là sử dụng phân hữu cơ vi sinh. Phân côn trùng , phân cá , phân gà hay phân dơi , v.v. Đối với nông dân, đây là sự lựa chọn hợp lý nhất.
Điểm khác biệt
| Phân bón hữu cơ | Phân bón vô cơ | |
| Phân loại | Phân hữu cơ được chia thành hai loại:
|
Phân bón vô cơ chủ yếu bao gồm các loại sau: phân đạm, phân lân, phân kali, phân phức hợp, phân hỗn hợp và phân vi lượng. |
| Hàm lượng chất dinh dưỡng | Tỷ lệ dinh dưỡng ổn định theo tỷ lệ chuẩn. Tuy nhiên, chế phẩm này chứa ít nguyên tố dinh dưỡng. | Tỷ lệ các chất dinh dưỡng cao nhưng độ ổn định khó kiểm soát. Tuy nhiên, chế phẩm này chứa nhiều nguyên tố dinh dưỡng. |
| Sử dụng | Theo loại phân hữu cơ có thể bón lót và bón thúc. Tuy nhiên, nó thường được dùng để bón lót trước khi trồng. | Nó thường được sử dụng để bón phân trong thời kỳ ra hoa và đậu quả. |
| Độ hòa tan và hiệu quả | Tan chậm, nhưng có tác dụng tích cực đối với đất và cây trồng. | Tốc độ hòa tan nhanh, các chất dinh dưỡng được cây hấp thụ nhanh chóng và có thể quan sát thấy sự phát triển của cây trong vòng vài ngày. |
| Chất lượng nông sản | Vẻ ngoài không được chẩn, nhưng nó có chất lượng và hương vị tuyệt vời. | Màu sắc đẹp nhưng thời hạn sử dụng không được lâu và mất đi một số hương vị của sản phẩm. |
| Tác động đến hệ sinh thái | Cân bằng sinh thái, tôn trọng thiên nhiên. | Có thể gây hại cho hệ sinh thái tự nhiên. Hóa chất có thể giết chết các vi sinh vật có lợi trong đất và các loài thủy sinh trong các nguồn nước gần đó. |
| Hiệu ứng trên mặt đất | Các chất hữu cơ sau khi phân hủy sẽ kết hợp với các chất dinh dưỡng và khoáng chất tạo thành phức hợp khoáng chất hữu cơ, có tác dụng hạn chế đáng kể quá trình rửa trôi và xói mòn chất dinh dưỡng.
Ngoài ra, chất mùn có trong phân hữu cơ sẽ làm tăng tính ổn định của cấu trúc đất, từ đó bảo vệ cấu trúc đất và giảm thiểu xói mòn. |
Làm tăng độ chua, làm cho đất dễ bị chua và bạc màu. |
| Tác động môi trường | Phân bón hữu cơ có thể bị phân hủy trong điều kiện tự nhiên.
Phân bón hữu cơ làm tăng kết cấu đất và giúp đất trở thành một bộ lọc thông minh giúp lọc các chất độc trong đất và nước, sau đó phân hủy từ từ hoặc giảm độc tính của chúng, giúp bảo vệ môi trường mà không gây hại. |
Một số loại phân bón có chứa hợp chất nitro. Khi nước mưa tưới vào đất liền, mưa cuốn trôi các nitrat này xuống ao, hồ, sông suối làm tảo phát triển. Khi tảo chết quá trình phân hủy sẽ tiêu thụ nhiều ôxy trong nước dẫn đến tình trạng thiếu ôxy, làm cho sinh vật không thể sống.
Ngoài ra, nitrat tồn dư trong rau hay thực phẩm dẫn đến quá trình chuyển hóa Hemoglobin trong máu thành methemoglobin diễn ra mạnh mẽ và thường xuyên hơn ở người trẻ, dẫn đến bệnh tật và tử vong. |
Ưu nhược điểm của phân hữu cơ và phân vô cơ
Ưu nhược điểm của phân bón hữu cơ
Ưu điểm:
- Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ, cân đối : phân hữu cơ chứa tất cả các chất dinh dưỡng đa lượng, trung lượng và vi lượng mà cây trồng cần. Các chất dinh dưỡng trong phân sẽ được phân hủy từ từ nên cung cấp dinh dưỡng cho cây lâu dài, đảm bảo đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cây, tránh dư thừa đạm.
- Chứa các vi sinh vật có lợi : vi sinh vật cố định đạm, vi sinh vật phân giải lân, vi sinh vật phân giải xenlulô… Khi sử dụng cho cây trồng sẽ tạo môi trường tốt cho vi sinh vật có ích phát triển và hạn chế tối đa vi sinh vật có hại.
- Giúp cải tạo đất: Phân hữu cơ giúp ích rất nhiều trong việc cải tạo đất, đặc biệt đối với đất cát, đất nghèo dinh dưỡng. Phân hữu cơ có tác dụng mạnh đến kết cấu đất, cải thiện các tính chất vật lý, hóa học và sinh học của đất.
- Hạn chế rửa trôi, xói mòn đất: Các chất hữu cơ sau khi phân hủy sẽ kết hợp với các chất dinh dưỡng và khoáng chất tạo thành hợp chất khoáng hữu cơ, có tác dụng giảm đáng kể tình trạng ô nhiễm đất, rửa trôi, xói mòn dinh dưỡng. Ngoài ra, chất mùn có trong phân hữu cơ sẽ làm tăng tính ổn định của cấu trúc đất, từ đó bảo vệ cấu trúc đất và giảm thiểu xói mòn.
- Tăng cường khả năng chống chịu stress của cây trồng: Nhờ tăng cường hệ vi sinh vật có lợi, đối kháng nấm bệnh và tập trung hỗ trợ cây trồng phát triển bộ rễ khỏe mạnh, giúp cây trồng tăng cường khả năng chống chịu stress. Từ đó giúp cây trồng khỏe mạnh, tăng khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi, hạn chế tác động của sâu bệnh.
- Giúp tiết kiệm nước tưới: Sử dụng phân hữu cơ thường xuyên trong thời gian dài có tác dụng cải tạo đất trồng, làm tơi xốp đất, tăng khả năng giữ nước. Điều này làm giảm nhu cầu tưới nước thường xuyên. Giúp người nông dân tiết kiệm chi phí, năng lượng mà cây trồng vẫn phát triển cân đối.
Nhược điểm:
- Cây không nhận được chất dinh dưỡng ngay lập tức vì chúng cần thời gian để phân hủy.
- Có khả năng đắt hơn nhưng năng suất thấp hơn so với phân bón hóa học.
Ưu nhược điểm của phân bón vô cơ
Ưu điểm:
- Các chất dinh dưỡng luôn sẵn có cho cây trồng và sự phát triển của cây có thể được quan sát thấy trong vòng vài ngày.
- Là sự lựa chọn hợp lý cho cánh đồng mẫu lớn như ruộng lúa nước,…
